De Nederlandse overheid kan milieukwaliteitsnormen vaststellen voor stoffen die relevant zijn voor de Nederlandse leefomgeving. Het RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) kan hiervoor advieswaarden afleiden en gebruikt daarbij handleidingen die aansluiten bij de werkwijze van de Europese REACH verordening en de Kaderrichtlijn water.
Normen of risicogrenzen
Het RIVM is zelf niet bevoegd om normen vast te stellen, maar kan hierover wel een advies uitbrengen aan het ministerie van IenW (Infrastructuur en Waterstaat ). Het RIVM gebruikt hiervoor handleidingen die aansluiten bij de werkwijze van de Europese REACH (Registratie, Evaluatie en Autorisatie van Chemicaliën ) verordening en de Kaderrichtlijn water. De normvoorstellen van het RIVM noemen we ook wel milieurisicogrenzen. Omwille van de leesbaarheid verwijzen we in de handleidingen soms wel naar een norm en de bijbehorende afkortingen. Zie voor de gebruikte termen ook Milieukwaliteitsnormen | Risico's van stoffen.
Bedrijven kunnen ook zelf een normvoorstel doen en dit via het betrokken gezag inbrengen in de procedure om te laten vaststellen. Het bevoegd gezag kan dit doen met een melding via de helpdesk. Zie verder de Procedure vaststelling normen.
Handleiding Indicatieve milieurisicogrenzen
Er is een methode om snel indicatieve milieurisicogrenzen af te leiden. Dit kan bijvoorbeeld nodig zijn voor een vergunningaanvraag. Vergunningverleners kunnen hier via de helpdesk om vragen. Het ministerie van IenW beslist of tot uitvoering wordt overgegaan, dit is mede afhankelijk van beschikbare capaciteit.
De handleiding voor het afleiden van indicatieve milieurisicogrenzen is goedgekeurd door het ministerie van IenW. Als u vragen of opmerkingen heeft over de handleiding, dan kunt u die insturen via de helpdesk Risico's van stoffen.
- Deel 1. Inleiding: algemene uitgangspunten en globale werkwijze (2024).
- Deel 2. Stofkenmerken: identiteit, fysisch-chemische eigenschappen en gedrag in het milieu (2022).
- Deel 3. MTR Humaan: afleiden van een indicatief MTR (Maximaal toelaatbaar risiconiveau ) Humaan (2024).
- Deel 4. Ecotoxiciteit: verzameling, selectie en rapportage van gegevens (2024).
- Deel 5: Afleiding van risicogrenzen: per compartiment (2024).
- Bijlagen 1 t/m 4
Handleiding gedegen milieurisicogrenzen
Er is ook een handleiding voor het afleiden van gedegen milieurisicogrenzen. Deze volgt internationaal geaccepteerde methoden, zoals de Europese methode TGD-EQS EC 2018(PDF)(PDF), aangevuld op punten waar de Europese methode niet in voorziet. De onderstaande delen van de handleiding zijn beschikbaar. Alle delen zijn in het Engels geschreven.
- Inleiding Een overzicht van de typen milieukwaliteitsnormen die in deze handleiding aan bod komen. De wetenschappelijke en beleidsmatige ontwikkelingen van de afgelopen decennia worden toegelicht.
- Gegevens verzamelen Uitgebreide informatie over het verzamelen van de gegevens die nodig zijn voor het afleiden van milieurisicogrenzen.
- Oppervlaktewater en sediment (PDF) De afleiding van milieurisicogrenzen voor zoet- en zoutwater. Het RIVM volgt hierbij de Europese leidraad onder de Kaderrichtlijn water. Voor een aantal aspecten is aanvullende informatie beschikbaar.
- Bodem en grondwater(PDF) De afleiding van interventiewaarden voor bodem en grondwater staat beschreven in RIVM rapport 711701 023.
- Lucht(PDF) Het afleiden van milieurisicogrenzen voor lucht.
- Doorvergiftiging(PDF) is een RIVM-rapport over de manier waarop voedselketeneffecten (doorvergiftiging) worden meegenomen in de afleiding van milieurisicogrenzen. Deze werkwijze is ook onderdeel van de KRW (Kaderrichtlijn Water )-guidance.
- Equilibriumpartitie Beschrijft hoe milieurisicogrenzen voor water, bodem, sediment en zwevend stof in elkaar kunnen worden omgerekend.
- Taxonomische indeling De taxonomische indeling van organismen die worden gebruikt in toxiciteitstesten.