Veel mensen hebben een of meer tatoeages. Bij het aanbrengen van een tatoeage of permanente make-up wordt de tatoeage-inkt onder de huid aangebracht. De inkt blijft daar langdurig aanwezig. Daarom moeten de stoffen in tatoeage-inkten veilig zijn.

Tatoeage-inkten zijn complexe mengsels met veel componenten, vooral pigmenten en  (azo)kleurstoffen. Deze inkten bevatten vaak ook stabilisatoren, pH-regelaars, conserveermiddelen, vulstoffen en oplosmiddelen. Daarnaast kunnen er ook vervuilingen in tatoeage-inkten voorkomen, zoals zware metalen en polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PAK's polycyclische aromatische koolwaterstoffen (polycyclische aromatische koolwaterstoffen)) en aromatische amines.

Risico’s

Sommige componenten in inkten kunnen allergische huidreacties veroorzaken of hebben andere toxische eigenschappen, bijvoorbeeld huidirritatie of effecten op de voortplanting. Overgevoeligheidsreacties in de weken of jaren na het zetten ven de tatoeage zijn de meest voorkomende gezondheidsklachten. Door bacteriën in de inkt of bij een onhygiënische werkwijze kunnen ook huidinfecties ontstaan bij het tatoeëren. De PAK’s en aromatische amines die als vervuiling in tatoeage inkt kunnen voorkomen zijn kankerverwekkend. Er is relatief weinig bekend over andere negatieve effecten bij personen met een tatoeage. In de wetenschappelijke literatuur wordt tot nog toe geen verhoging in het aantal kankergevallen bij bezitters van tatoeages gerapporteerd.

Wettelijk kader

Europese wetgeving

Onder de REACH Verordening (1907/2006/EG) is sinds janurai 2022 een restrictie van kracht met strenge limieten in tatoeage-inkten voor:

  • Alle stoffen die in Europa geclassificeerd zijn als carcinogeen, mutageen of huidallergeen (categorie 1A, 1B en 2);
  • Alle stoffen die in Europa geclassificeerd zijn als giftig voor de voortplanting (Categorie 1A, 1B of 2), behalve als dit alleen gebaseerd is op blootstelling door inademing; 
  • Alle stoffen die in Europa geclassificeerd zijn huid-irriterend (klassen categorie 1, 1A, 1B, 1C, 2);
  • Stoffen die verboden zijn of gebruiksbeperkingen hebben in de Europese Cosmeticaverordening (1223/2009/EG Europese Gemeenschap (Europese Gemeenschap));

In de restrictie zijn specifieke concentratiegrenzen vastgelegd voor:

  • Een aantal zware metalen inclusief arseen, cadmium, chroom-6, en lood;
  • Polycyclische aromatische koolwaterstoffen inclusief benzo(a)pyreen;
  • Een aantal aromatische amines, inclusief aniline en benzidine;;
  • Een aantal pigmenten en kleurstoffen, inclusief azokleurstoffen.

Sinds januari 2023 geld deze restrictie ook voor de pigmenten blauw 15:3 en groen 7 verboden. Voor deze pigmenten was een langere overgangstermijn vastgesteld vanwege een gebrek aan veiligere en technisch geschikte alternatieven. 

Lees meer over REACH autorisatie en restrictie.

Nederlandse wetgeving

In het Warenwetbesluit tatoeagekleurstoffen is sinds 2003 vastgelegd dat tatoeage-inkten steriel moeten zijn en zijn en geen gevaar voor de gezondheid of veiligheid van de mens mogen opleveren.

Overige informatie

De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit)) controleert met steekproeven bij Nederlandse importeurs en leveranciers of tatoeage-inkten voldoen aan de wettelijke eisen. Als inkten niet voldoen, kan de NVWA een boete opleggen en de partij uit de handel nemen.
In Nederland verleent de Gemeenschappelijke Gezondheidsdienst (GGD Gemeentelijke/gewestelijke gezondheidsdienst (Gemeentelijke/gewestelijke gezondheidsdienst)) vergunningen aan tatoeagestudio’s en controleert ook de naleving daarvan. 
Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu)) voert in opdracht van het NVWA risicobeoordelingen uit voor in tatoeage-inkten aangetroffen toxische stoffen.
Bij het landelijk Centrum Hygiëne en Veiligheid zijn hygiënerichtlijnen te vinden voor tatoeëren en piercen.
Bekijk ook de video's hygiënisch tatoeëren van de NVWA.