Het Verdrag van Stockholm heeft als doel bescherming van mens en milieu door het beperken van productie en gebruik van persistente organische verontreinigende stoffen (POP's Persistente organische verontreinigende stoffen (Persistente organische verontreinigende stoffen)). Het is een verdrag van de Verenigde Naties.

Het verdrag richt zich ook op het zoveel mogelijk beperken van onbedoelde emissies (vrijkomen) van deze stoffen. Er zijn 186 landen aangesloten bij het verdrag.

Wat zijn POP's?

Persistente organische verontreinigende stoffen (POP's) zijn toxische stoffen die moeilijk worden afgebroken. De stoffen hopen op in levende organismen (bioaccumuleren) en worden verspreid door de lucht en het water. Door hun eigenschappen kunnen ze over lange afstand worden getransporteerd en worden ze wereldwijd aangetroffen. POP's zijn zeer schadelijk voor de volksgezondheid en het milieu. Verontreiniging met POP's is een grensoverschrijdend probleem dat op internationaal niveau moet worden aangepakt.

Welke stoffen in het verdrag?

Het verdrag bevat zowel industriële chemicaliën als pesticiden. Bij de start in 2004 bevatte het verdrag twaalf stoffen en stofgroepen, de “dirty dozen genoemd. Dat zijn bijvoorbeeld, DDT Dichloordifenyltrichloorethaan (Dichloordifenyltrichloorethaan), polychloorbifenylen (PCB's) en dioxinen. Daarna zijn er 22 stoffen en stofgroepen aan het verdrag toegevoegd, bijvoorbeeld lindaan en perfluoroctaansulfonzuur (PFOS Perfluoroctaansulfonzuur (Perfluoroctaansulfonzuur)). In de toekomst kunnen er meer stoffen bij komen.

Wettelijk kader

De EU Europese unie (Europese unie) heeft het verdrag goedgekeurd met Besluit 2006/507/EG. De inhoud van het verdrag is opgenomen in de POP Verordening (EU) 2019/1021, inclusief de stoffen en de overeengekomen voorwaarden. Voor veel van deze stoffen geldt wereldwijd:

  • een verbod voor alle activiteiten en handelingen
  • een verbod met uitzondering van specifieke vrijstellingen
  • een beperking van productie, handel en gebruik
  • monitoring en beperking van de emissies

Wanneer nieuwe stoffen worden toegevoegd aan het verdrag, worden deze ook opgenomen in de POP Persistente organische verontreinigende stof (Persistente organische verontreinigende stof) Verordening.
In  de EU kunnen ook autorisaties (vrijstellingen) en restricties (beperkingen) gelden voor stoffen volgens de REACH Verordening (EG) 1907/2006.
Lees meer over REACH autorisatie en restrictie.
Via Zoek stoffen zijn voor een stof ook de autorisaties en restricties uit de POP verordening te vinden.
Lees meer over de vergelijkbare beoordeling binnen REACH Registratie, Evaluatie en Autorisatie van Chemicaliën (Registratie, Evaluatie en Autorisatie van Chemicaliën) van de PBT of vPvB eigenschappen van stoffen.

Hoe komt een stof in het verdrag?

Partijen onder het verdrag kunnen kandidaatstoffen voorstellen voor toevoeging aan het verdrag. Het Persistent Organic Pollutants Review Committee (POPRC) beoordeelt deze kandidaatstelling. Na goedkeuring van de kandidaatstelling wordt een risicoprofiel en een risicomanagement evaluatie opgesteld. Deze documenten worden eveneens door de POPRC Persistent Organic Pollutants Review Committee (Persistent Organic Pollutants Review Committee) beoordeeld. Het POPRC legt uiteindelijk zijn aanbevelingen voor aan de Conference of the Parties (COP Conference of the Parties (Conference of the Parties)). De COP is verantwoordelijk voor de uitvoering van het verdrag en neemt ook de beslissingen over de toevoeging van een nieuwe stof.