Nederland streeft naar minder gebruik van nieuwe grondstoffen en meer recycling van afval. In afval kunnen Zeer Zorgwekkende Stoffen (ZZS) zitten. Het afvalbeleid is er onder meer op gericht dat ZZS Zeer Zorgwekkende Stoffen (Zeer Zorgwekkende Stoffen ) geen risico’s moeten geven als het afval gerecycled wordt tot nieuwe producten. 

ZZS in gerecycled materiaal

De Nederlandse overheid streeft naar een volledig circulaire economie in 2050. Hierin is er zo min mogelijk afval en worden grondstoffen steeds opnieuw gebruikt. In gerecyclede materialen kunnen ZZS zitten. Daarom is het belangrijk om te weten welke stoffen er in de producten zitten die in omloop zijn zitten en in afvalstromen terecht komen. En of producten bij hergebruik of na recycling veilig zijn voor mens en milieu.

Wettelijk kader

In hoofdstuk B.14 van het Landelijk afvalbeheerplan (LAP3) is het beleid voor ZZS in afval beschreven. Op de eerste plaats stelt (Europese) wetgeving grenzen aan het gehalte van bepaalde ZZS in bepaalde materialen. Het LAP3 voegt toe dat als een ZZS uit een afvalstof kan worden verwijderd of vernietigd, dit gedaan moet worden. Als verwijderen of vernietigen niet kan moet een bedrijf een risicoanalyse uitvoeren. Rijkswaterstaat Leefomgeving heeft hierover in de handreiking(PDF) risicoanalyse gepubliceerd. In 2025 wordt het LAP3 opgevolgd door het Circulair Materialenplan (CMP). In de CMP staan aanpassingen  van de voorschriften voor afval met ZZS.

Ontwikkeling database ZZS in afvalstoffen

Om goed om te kunnen gaan met ZZS in afvalstoffen is het voor bedrijven en bevoegde gezagen belangrijk om te weten welke ZZS er in afval kunnen zitten. In opdracht van het ministerie van IenW Infrastructuur en Waterstaat (Infrastructuur en Waterstaat )  ontwikkelt het RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) een database met informatie over ZZS in afvalstoffen. Het gaat in eerste instantie om de data uit het rapport ‘Inventarisatie ZZS in afvalstoffen‘ op de website van het LAP3.  Daarnaast heeft het RIVM extra onderzoeken uitgevoerd voor de ontwikkeling van het CMP. We zijn voor zes afvalstoffen (beton, hout, kunstgras, papier, textiel, zonnepanelen) nagegaan welke ZZS daarin aanwezig kunnen zijn. Daarnaast hebben we onderzocht welke andere zorgstoffen (geen ZZS) in afval kunnen zitten.

ZZS emissies bij afvalverwerkers

Bij het verwerken van afval waarin ZZS aanwezig zijn kunnen ZZS vrijkomen. Emissies van ZZS moeten zoveel mogelijk worden vermeden of gereduceerd. Er is kennisopbouw over ZZS in afval nodig, zodat verwerkers zo nodig emissiebeperkende maatregelen kunnen nemen. Een wijziging van het ‘Besluit melden bedrijfsafvalstoffen en gevaarlijke afvalstoffen’ gaat over het toevoegen van informatie over ZZS aan de omschrijving van afvalstoffen. Dit stimuleert de benodigde kennisopbouw over ZZS in afval.

Aanvullende informatie

Meer informatie over ZZS en afval:

• Informatie voor vergunningverleners (IPLO Informatiepunt Leefomgeving (Informatiepunt Leefomgeving ))
• Op weg naar een veilige circulaire economie (RIVM)

Ga naar de pagina ZZS voor meer informatie over het emissiebeleid.