Zeer Zorgwekkende Stoffen (ZZS) vormen een aparte groep van gevaarlijke stoffen. Op grond van specifieke criteria is te bepalen of een gevaarlijk stof wordt beschouwd als zeer zorgwekkend.

Via “Zoek Stoffen” kunt u voor individuele stoffen nagaan of deze als ZZS Zeer Zorgwekkende Stoffen (Zeer Zorgwekkende Stoffen) zijn aangemerkt. Via “Bekijk ZZS-lijst” kunt u direct de totale ZZS-lijst opvragen, evenals een verkorte lijst en lijsten voor groepen van stoffen.

Criteria

De identificatie van ZZS volgt uit criteria voor Substances of Very High Concern (SVHC) die zijn vastgelegd in artikel 57 van de REACH Verordening (EG) 1907/2006. Stoffen met een of meer van de volgende eigenschappen voldoen aan deze criteria:

  • kankerverwekkend (C carcinogeen (carcinogeen))
  • mutageen (M mutageen (mutageen))
  • giftig voor de voortplanting (R reproductie toxisch (reproductie toxisch))
  • persistent, bioaccumulerend en giftig (PBT Persistent, Bioaccumulerend én Toxisch (Persistent, Bioaccumulerend én Toxisch))
  • zeer persistent en zeer bioaccumulerend (vPvB zeer Persistent en zeer Bioaccumulerend (zeer Persistent en zeer Bioaccumulerend))
  • soortgelijke zorg (zoals hormoonverstorende stoffen)

Lees meer over de criteria in het document Criteria voor ZZS.

Identificatie

ZZS zijn in ieder geval te identificeren op basis van de volgende Europese wetgeving en verdragen zoals vastgelegd in het Besluit Activiteiten Leefomgeving (Bal):

Verschillen tussen Gevaarlijke stoffen, ZZS en (REACH Registratie, Evaluatie en Autorisatie van Chemicaliën (Registratie, Evaluatie en Autorisatie van Chemicaliën)) SVHC

ZZS maken onderdeel uit van de groep gevaarlijke stoffen, die bijvoorbeeld ook brandbaar, explosief of giftig kunnen zijn. Alle SVHC vallen onder het ZZS-beleid. Alle stoffen die voldoen aan de criteria van REACH artikel 57 zijn aangemerkt als ZZS (maar hoeven niet op de SVHC lijst te staan).  De ZZS-lijst is dus groter dan SVHC-lijst. Bijvoorbeeld stoffen die onder de CLP Classification, Labelling and Packaging (Classification, Labelling and Packaging) Verordening zijn geclassificeerd als C, M, of R categorie 1A of 1B worden als ZZS bestempeld, terwijl deze stoffen niet allemaal op de SVHC-lijst staan..

Meer informatie is te vinden op de website chemischestoffengoedgeregeld van de REACH en CLP Helpdesk.

Zeer zorgwekkende stoffen deelverzameling

 

Samenstelling ZZS-lijst

Het RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) heeft als hulpmiddel een ZZS-lijst samengesteld. Deze lijst is gebaseerd op de onder "Identificatie" genoemde wetten en verdragen. De lijst is aangevuld met:

  • stoffen die onder de NeR Nederlandse emissierichtlijn lucht (Nederlandse emissierichtlijn lucht) als MVP Stoffen waarvoor de minimalisatieverplichting geldt (Stoffen waarvoor de minimalisatieverplichting geldt) of ERS Extreem risicovolle stoffen (Extreem risicovolle stoffen) stof waren ingedeeld.
  • stoffen die voordat REACH van kracht werd al als PBT/vPvB waren geïdentificeerd.
  • stoffen die in het zoeksysteem van deze website aanwezig zijn en die onder een stofgroep op de ZZS-lijst vallen.

Naar aanleiding van adviesvragen kan blijken dat een stof al als ZZS is geïdentificeerd. Bijvoorbeeld in een ander EU Europese unie (Europese unie)-kader zoals de toelating voor biociden. Deze stoffen worden ook op de ZZS-lijst geplaatst.

De ZZS-lijst vindt u in het zoeksysteem van deze website. Op de lijst staat waarom een stof als ZZS is ingedeeld. In een voetnoot vindt u de aanvullende bronnen. Op de ZZS-lijst staan ook de stofklassen voor luchtemissies  en  de emissiegrenswaarde uit bijlage III van het Bal.
Ook stoffen die bedrijven via CLP-zelfclassificatie als C, M of R categorie 1A of 1B indelen, zijn ZZS. Deze stoffen staan niet op de ZZS-lijst, omdat CLP-zelfclassificatie niet formeel wordt vastgesteld.

Onderhoud ZZS-lijst

De ZZS-lijst wordt minimaal twee keer per jaar bijgewerkt op grond van wijzigingen in bovenstaande wetgeving en verdragen. Het kan dus zijn dat een stof als ZZS is aangemerkt, maar nog niet op de ZZS-lijst staat. Dergelijke stoffen moeten al wel als ZZS meegenomen worden in de vergunningverlening.

Voor nieuw toegevoegde stoffen zijn nog geen stofklasse en emissiegrenswaarde beschikbaar. Voor deze stoffen wordt een indeling voorgesteld die later kan worden overgenomen in het Bal Besluit Activiteiten Leefomgeving (Besluit Activiteiten Leefomgeving).

Hoe weet ik of ik met ZZS te maken heb?

Daarvoor kunt u het zoeksysteem van deze website gebruiken of de "Gids voor ZZS en pZZS identificatie".  Daarnaast kunt u (sector)specifieke informatie gebruiken, bijvoorbeeld:

  • informatie van een brancheorganisatie
  • bij IPPC Integrated Pollution Prevention and Control (Integrated Pollution Prevention and Control)-bedrijven: de BREF BBT (Beste beschikbare technieken) - referentiedocument (BBT (Beste beschikbare technieken) - referentiedocument) voor uw bedrijfstak
  • emissies van vergelijkbare bedrijven: emissieregistratie.nl
  • een arbocatalogus
  • De "Handreiking voor het MKB", een hulpmiddel bij het vervangen van ZZS door minder gevaarlijke stoffen.
  • Bij het verwerken van reststromen die bijdragen aan een circulaire economie. Hiervoor is de "Werkwijzer reststromen" opgesteld waar ook ZZS een onderdeel van vormt
  • In geval van twijfel kan een vergunningverlener advies vragen aan het RIVM.

Meer informatie